دستورالعمل آموزش خودمراقبتی به بیمار در خصوص TUl و خروج DJ

سنگ حالب ، عمل Tul ، گذاشتن سوند دبل جی و خروج آن
مراقبتهای قبل و بعد از عمل	آموزش نحوه خارج کردن دبل جی
رژیم غذایی قبل و بعد از عمل	آموزش مراقبتهای بعد از خارج کردن دبل جی
فعالیت جنسی و میزان فعالیت ها	اموزش رژیم غذایی در پیشگیری از سنگ اداری
آموزش علایم هشدار	پی گیری پس از ترخیص
داروها و عوارض و نحوه مصرف داروها در صورت تجویز

سنگ شکنی از طریق حالب چیست؟

حالب لوله اي است که ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می کند، تا زمانی که سنگ در کلیه است معمولا درد چندانی ایجاد نمیکند ولی وقتی سنگ از کلیه خارج شده و وارد لوله حالب شود معمولا درد بسیار شدیدي در پهلوي همان طرف ایجاد میشود که به آن کولیک کلیوي گفته می شود،این درد اغلب متناوب و همراه با تهوع و استفراغ است.

روش انجام کار:

اگر اندازه سنگ کوچک باشد(کمتر از 5 میلی متر)ممکن است با درمان دارویی و صبر کردن سنگ دفع گردد ولی اگر سنگ حالب بزرگ باشد و پس از 2 هفته انتظار و درمان دارویی دفع نشود معمولا سنگ شکنی لازم است چون باقیماندن سنگ در حالب به مدت طولانی و انسداد مسیر حالب گاهی باعث از کار افتادن کلیه همان طرف خواهد شد.

سنگ های قسمت میانی و تحتانی حالب را با سنگ شکنی از راه مجرا (TUL)خرد میکنند که در اتاق عمل انجام شده و نیاز به بیهوشی دارد.

استنت حالب چیست؟

اگر قطعات سنگ بسیار درشت یا زیاد باشند یا حالب ظریف و تنگ و یا متورم شده باشد،برای اینکه راه کلیه باز بماند و قطعات سنگ راحت تر دفع شوند جراح لوله ای به نام استنت حالب (استنت دبل جی)را در حالب قرار می دهد، یک سر این استنت در کلیه و سر دیگر آن در مثانه قرار میگیرد،این استنت موقتی است و باید حداکثر تا یک ماه بعد خارج شود،البته انواع ماندگار تر آن موجود است که در موارد خاصی استفاده می شود و میتوانند تا چند ماه در حالب باقی گذاشته شوند.

اقدامات قبل از عمل TUL :

در صورت داشتن سابقه بیماری، سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشک معالج و متخصص بیهوشی را در جریان امر قرار دهید.

در صورتی که بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید، به پزشک و پرستار خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است نیاز باشد داروهای شما قطع و داروهای جدید جایگزین شود.

شب قبل از عمل، شام سبک مثل سوپ یا سالاد بخورید.

بعد از نیمه شب و صبح قبل از عمل، از خوردن و آشامیدن اجتناب کنید، حتی چای، قهوه و آب هم ننوشید.

از روز قبل از سنگ شکنی TULمصرف شیر ،حبوبات ،سبزیجات و غذاهای نفاخ ممنوع میباشد.

قبل از انتقال به اتاق عمل، مثانه )ادرار( را تخلیه نمایید.

روز قبل از مراجعه برای سنگ شکنی موهای نواحی مورد نظر را پاك کنید.

همه دارو های مربوط به بیماری قلبی، فشار خون، آسم و غیره را حتماً صبح روز سنگ شکنی همراه با مقدار اندکی آب میل کنید. (در این خصوص منوط به نظر پزشک معالج می باشد(

قبل از رفتن به اتاق عمل زیور آالت، اجسام فلزی، گیره سر، دندان مصنوعی و غیره را باید از خود دور کنید.

باید کلیه لباسهای خود)لباس زیر، جوراب و ...( را در آورید و لباس مخصوص اتاق عمل بپوشید.

قبل از رفتن به اتاق عمل به شما سرم وصل شده و برای پیشگیری از عفونت طبق دستور پزشک آنتی بیوتیک تزریق میشود

عمل شما تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی انجام میشود.

اگر به دلیل یک مشکل پزشکی روزانه آسپرین مصرف میکنید، از پزشک خود درباره لزوم قطع مصرف آن قبل از عمل جراحی سوال کنید.

از مصرف سیگار و دخانیات در چند ماه قبل و بعد از عمل جراحی اجتناب کنید.

رژیم غذایی و تغذیه بعد از TUL:

چنانچه برای TUL از بی حسی نخاعی استفاده شده باشد 2 ساعت بعد از خروج از اتاق عمل و اگر از بیهوشی عمومی استفاده شده باشد ،پس از هوشیاری کامل میتوان مصرف مایعات را شروع کرد .

چند ساعت پس از سنگ شکن TUL به دستور پزشک باید ناشتا باقی بمانید و سپس رژیم غذایی مایعات در حد توانایی بدن شما شروع میشود.

چنانچه مایعات را تحمل کرده و تهوع و استفراغ نداشته، میتوان غذاهای معمولی را شروع کرد.

میزان آب دریافتی باید در حدی باشد که رنگ ادرارکمرنگ شود.

ساده ترین راه پیشگیری عفونت های ادراری مصرف مایعات است لذا روزانه 8 لیوان آب مصرف کنید.

فعالیت در هنگام بستري:

در بستر پاها را حرکت دهید، تا از لخته شدن خون در پاها پیشگیری شود، بهتر است هر چه زودتر از بستر خارج شده و راه بروید.

پس از هوشیار شدن ابتدا بنشینید، سپس پاهای خود را از لبه تخت آویزان کنید،در صورت نداشتن سرگیجه و تاری دید و ... از تخت خارج شوید،دقت کنید حتما پرستار بخش را در زمان خارج شدن از تخت مطلع فرمایید تا در کنار شما باشد.

شب اول بعد از عمل را استراحت نمایید از روز بعد شروع به ورزش و تحرك نمایید.

مراقبت در حین بستري:

در صورت داشتن درد، به پرستار اطالع دهید تا طبق تجویز پزشک اقدامات الزم جهت تسکین درد شما را انجام گیرد.

در صورتیکه درد مقاوم باشد و با مسکن تسکین پیدا نکرد به پزشک خود اطالع دهید.

از دستکاری سرمها و رابط های متصل به خود خودداری کنید.

در اغلب موارد سنگ حالب بیمار بطور کامل خارج شده و بیمار بعد از رفع بی حسی میتواند در همان روز مرخص شود. در مواردی که نیاز به گذاشتن لوله حالب وجود دارد حتماً تا بعد از چهار هفته برای خارج کردن آن به پزشک مراجعه شود.

داروها طبق تجویز پزشک و در فواصل مشخص توسط پرستار برای شما مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

پس از سنگ شکن و یا درحین اینکه منتظر دفع سنگ هستید ادرار خود را از صافی عبوردهید تا سنگ دفع شده را جهت مشخص شدن نوع آن به پزشک نشان دهید و یا به آزمایشگاه ارسال نمایید.

ممکن است در محل درمان که درناحیه پشت میباشد، دچار کبودی شوید.

در صورت کاهش برون ده ادراری پرستار را مطلع کنید.

انتظار خون در ادرار را داشته باشید این مسئله در مورد تمام بیماران مورد انتظار است، اما این عارضه نباید بیش از 4 تا 5 روز به طول انجامد.

وجود خون در ادرار، تهوع واستفراغ را گزارش کنید،در صورت سوزش، تکرر و تأخیر ادراری اطلاع دهید.

رژیم غذایی و تغذیه:

مصرف مواد قندی و شیرین را کاهش دهید و از نوشیدن نوشابه های گاز دار خودداری کنید.

نیاز به محدود کردن رژیم غذایی نیست و از زیاده روی در مصرف پروتئین های حیوانی خودداری شودو به جای آن از پروتئین های گیاهی استفاده کنید.

در صورتیکه سنگ از نوع کلسیم باشد: خوردن گوشت(خوردن گوشت را 1-2بار درهفته محدود کنید)، نمک، پنیر، گردوخشک، فندق خشک شکلات ،کشمش، زیتون و تخم مرغ را محدود کنید.

در صورتیکه سنگ از نوع اگزلالت باشد: خوردن نوشابه های گازدار، شکلات وبادام زمینی را محدودکنید.

در صورتیکه سنگ از نوع اوریک اسید باشد:خوردن گوشتهای حیوانی، حبوبات و نمک را محدود کنیدو در مصرف موادی مانند محصولات کنسروی، سوسیس کالباس،گوشت سرخ مغز و زبان گوسفند، موز، گلابی، سیب ، انگور، کاکائو، چای وقهوه احتیاط کنید.

از نوشیدنی های مناسب(آب،چای کمرنگ تازه دم)، لیموترش، لیموشیرین، پرتقال وسایر مرکبات به غیر از گریپ فروت استفاده کنید.

نوشابه های کافئین دار ، چای پررنگ ونوشابه های گازدار را محدود کنید.

مصرف انواع میوه و سبزی را در رژیم غذایی خود افزایش دهید .

از مصرف غذاهای حاوی نمک زیاد خودداری کنید.

فعالیت بعد از ترخیص:

ورزش های سبک در فضای باز مثل قدم زدن، دوچرخه سواری، طناب زدن برای شما مفید است.

از فعالیت های فیزیکی سنگین که موجب تغییرات درجه حرارت زیاد بدن می گردد، خودداری کنید.

از عرق کردن زیاد که باعث کاهش ادرار وافزایش غلظت آن میشود اجتناب کنید.

مراقبت بعد از ترخیص:

از روز بعد عمل می توانید استحمام کنید.

فعالیت عادی خود را از سر بگیرید.

از روز بعد عمل، راه رفتن در حد معمول برای کمک به دفع سنگ ها کافی است.

دویدن بیش از حد، بالا و پایین پریدن و طناب زدن و فعالیت ورزشی شدید کمکی به دفع بیشتر سنگ ها نمی کند.

فعالیت جنسی از روز بعد از عمل بلامانع است.

در صورتی که قطعات درشت سنگ را در ادرار مشاهده کردید و توانستید آن ها را جمع آوری کنید می توان با آزمایش آن ها جنس سنگ را مشخص کرده و رژیم غذایی دقیق تری برای شما تعیین کرد.

در صورتی که استنت دبل جی در حالب شما گذاشته شده است، تا زمانی که استنت وجود دارد سوزش ادرار، درد گاه به گاه پهلو ،تکرر ادرار و خونی شدن ادرار وجود خواهد داشت و نباید شما را نگران کند.

در صورتی که استنت دبل جی در حالب شما گذاشته شده است، حتما بعد از یک ماه جهت خروج آن به پزشک خود مراجعه نمایید .

در صورت خونریزی زیاد و وجود خون غلیظ در ادرار به پزشک خود مراجعه نمایید.

ممکن است در محل درمان که درناحیه پشت میباشد، دچار کبودی شوید.

در صورت کاهش برون ده ادراری پزشک خود را مطلع کنید.

از پزشکتان بخواهید که لیستی از داروهایی که نباید در این دوران مصرف کنید، را به شما بدهد.

به مدت یک تا دوهفته بعد از سنگ شکنی، خون در ادرار دیده میشود، نگران نباشید و کافی است مایعات بیشتر مصرف کنید، زیرا ممکن است دفع سنگ برای 6 هفته تا چند ماه پس از درمان ادامه یابد.

پس از سنگ شکن، ادرار خود را از صافی عبوردهید تا سنگ دفع شده جهت مشخص شدن نوع آن به آزمایشگاه ارسال شود.

زمان مراجعه بعدي:

حدود یک هفته پس از سنگ شکن جهت بررسی و مشخص شدن نتیجه کار

در صورت درد شدید، تب یا خونریزی شدید ادراری، احتباس ادراری و...

در مواردی که نیاز به گذاشتن لوله حالب وجود دارد حتماً تا بعد از چهار هفته برای خارج کردن آن به پزشک مراجعه نمایید.

تشخیص هاي پرستاري در سنگ حالب
درد حاد ناشی از التهاب، انسداد و خراشیدگی دستگاه ادراری اضطراب و کمبود آگاهی در خصوص نوع روش درمانی کمبود اطلاعات برای پیشگیری از تشکیل سنگ های کلیوی	خطر بروز عفونت ادراری مرتبط با سوند ادراری خطر احتباس ادراری

منابع:

https://Medcenter.ro

https://Wikipedia.org