بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی امید
فشارخون
فشارخون
|
Hypertension |
|
|
آشنایی با بیماری و علل و عوارض آن |
آشنایی با داروها و نحوه مصرف ان |
|
اموزش رژیم غذایی |
میزات تحرک و فعالیت (روزانه 20 تا 30 دقیقه پیاده روی( |
|
نکات خودمراقبتی و کنترل استرس و دوری از تنشهای محیطی |
آموزش کنترل فشارخون در منزل |
|
آموزش علایم هشدار بیماری |
ارجاع به واحد پرستاری آموزش و پیگیری بیماران |
تعریف فشارخون و علت بستری :
فشارخون نیرویی است که خون بر روی دیواره رگها اعمال میکند. هر بار که قلب میتپد،خون را به درون شریانها تلمبه میکند و این باعث ایجاد فشار خون می شود بطور کلی فشار خون 80/120 میزان فشار خون طبیعی و فشار خون باالتر از 100 / 140 برای بالغین غیر طبیعی محسوب می شود و در نتیجه آن خطر بروز بیماریهای قلبی - عروقی افزایش پیدا می کند.
علل و علایم فشارخون :
علل فشارخون معمولا ناشناخته است،تعداد کمی از موارد در اثر مشکلات زیر ایجاد میشوند:
o بیماری مزمن کلیه
o تنگی و گرفتگی عروق
o سن باالی 60 سال
o چاقی، سیگار کشیدن، استرس
o وابستگی به الکل
o رژیم غذایی حاوی نمک یا چربی اشباع شده زیاد
o کم تحرکی
o ارث
علایم شایع:
معمولا علامتی وجود ندارد و دلیل خطرناک بودن آن نیز همین است.
o سردرد، خواب آلودگی، گیجی
o کرختی و مور مور شدن دستها و پاها
o سرفه خونی، خونریزی از بینی
o تنگی نفس شدید
عوارض فشارخون:
در صورتی که فشارخون باال کنترل نشود می تواند باعث عوارض زیر شود:
*سکته مغزی *نارسایی کلیه
*مشکلات بینایی *حمله قلبی
رژیم غذایی مناسب برای بیماران فشارخون:
ü از گوشت مرغ و ماهی که چربی اشباع شده کمتری دارند استفاده نمایید.
ü نمک بزرگترین دشمن تمام بیماران فشار خون است، نمک را در غذای خود کم کنید، از خوردن غذاهای کنسروی بپرهیزید، نمکدان را از سفره غذائی حذف کنید .
ü بجای استفاده از روغن نباتی جامد، روغن حیوانی و دنبه و کره، از روغنهای مایع مانند آفتاب گردان و زیتون استفاده نمایید ، در هنگام انتخاب چربی ها،روغن های غیر اشباع مانند زیتون یا کانولا)کلزا( را انتخاب کنید.
ü مصرف میوه ها و آب آنها را )به شرط اینکه خود تهیه کرده باشید( افزایش دهید بخصوص : زردآلو، موز، طالبی، آلوزرد، میوه های خشک مثل آلو و کشمش.
ü از مصرف گوشت های دودی و نمک سود، ماهی کنسرو شده، آجیل شور، سوسیس و کالباس،فست فود، شیرینی خامه ای، رب گوجه فرنگی، زیتون شور، خیارشور و کلیه مواد غذایی کنسرو شده خودداری کنید.
ü هر روز از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید،میوه و سبزی منابع سرشار از پتاسیم، فیبر و یا هردو آنها میباشد.
ü جو، سبوس، لپه، عدس، لوبیا و برنج قهوه ای دارای فیبر بالایی هستند.
ü سعی کنید از مواد غذایی دارای پتاسیم هم استفاده کنید،کشمش ،زرد آلو،آرد سویا و سبوس گندم ،گوجه فرنگی ، موز، طالبی و پرتقال مواردی هستند که پتاسیم بالائی دارند.
ü در صورتیکه به بیماریهای کلیوی مبتلا هستید، قبل از مصرف مقادیر بالایی از پتاسیم با پزشک خود مشورت کنید.
ü محصولات لبنی کم چرب، برای کاهش فشارخون سیستولیک بسیار سودمند است.
ü ماهی، مرغ بدون پوست، سویا از بهترین منابع پروتئین است.
ü روزانه از آجیل های بدون نمک و حبوبات استفاده کنید.
ü مصرف گوشت قرمز چرب، شیرینیجات، نوشابه، شکر اضافی و یا شیرین کننده در رژیم غذایی را محدود کنید.
ü به برچسب مواد غذایی دقت کنید و در صورت وجود کلمات هیدروژنه و یا نیمه هیدروژنه از خرید این غذایی; که حاوی اسید چرب اشباع با ترانس بالا هستند خودداری کنید.
ü مصرف مواد غذایی سرخ شده و یا فرآوری شده را محدود کنید.
ü مواد غذایی حاوی مقدار زیادی چربی اشباع را محدود کنید، برخی از این مواد زرده تخم مرغ، پنیر، خامه، بستنی،کره و گوشت چرب می باشد.
ü سعی کنید به سالم ترین شیوه )آب پز،بخارپزو...( غذای خودتان را طبخ کنید.
ü از خوردن لیته ترشی، که نمک بدان افزوده شده اجتناب کنید،سعی کنید در طبخ روزانه نمک را کم کنید.
ü ذائقه ها قابل تغییرند، میتوان از خیار بدون نمک و برنج بدون روغن و ماهی بخار پز هم به خاطر سلامتی خود لذت برد و استفاده نمود .
فعالیت :
در طول دوره بستری طبق دستور پزشک معالج می باشد.
حداقل 20 دقیقه در بیشتر روزهای هفته فعالیت جسمانی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا داشته باشید.
ورزش را در حد تحمل انجام دهید و قبل از خستگی شدید آن را متوقف کنید.
مراقبت در منزل :
o سعی کنید دستگاه فشار سنج تهیه نموده و یکی از اعضاء خانواده تان طرز کار با آن را فرا گیرد.
o فشار خون تان را بایستی به طور مداوم چک کرده، در برگه ای ثبت نموده و در مراجعه به پزشک معالج همراه داشته و به رویت پزشک خود برسانید .
o سعی کنید عصبانی نشوید، به خود مسلط باشید و از رفتن به محیط های ناآرام، شلوغ و یا جاهایی که فکر می کنید شما را ناراحت می کند اجتناب ورزید.
o چنانچه وزن اضافی دارید به تدریج وزن خود را با رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم کاهش دهید.
o حداقل 30 دقیقه در بیشتر روزهای هفته فعالیت جسمانی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا داشته باشید.
o ورزش را در حد تحمل انجام دهید و قبل از خستگی شدید آن را متوقف کنید.
o سیگار نکشید، اگر سیگار می کشید هر چه سریعتر برای ترک آن برنامه ریزی کنید. سیگار نه تنها فشار خون را سریع (و به طور موقت) بالا می برد، بلکه مواد شیمیائی آن لایه داخلی دیواره عروق شریانی را به شدت آسیب می رساند. این کار موجب تنگتر شدن شریان ها شده و فشار خون را بالا می برد.
o بعضی از روش ها که بعنوان طب مکمل از آن یاد می شود نیز در کنترل فشارخون مفید هستند. مانند استفاده از سیر در غذاها و یا حتی قرص ها یا کپسول های سیر که در کنترل فشارخون می تواند موثر باشد، ولی تداخل سیر با بعضی از داروها عوارض خطرناکی مانند خونریزی بوجود می آورد،لذا قبل از استفاده از طب مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
در مورد مصرف داروها:
o دارو را هر روز سر ساعت معینی بخورید.
o مصرف دارو، حتی در صورت احساس بهبودی، باید ادامه یابد. از قطع، کاهش و یا افزایش آن بدون مشورت با پزشک خود جداً خودداری نمایید.
o در صورتی که یک نوبت مصرف دارو فراموش شود، به محض بیادآوردن آننوبت باید مصرف شود، ولی اگر تا زمانمصرف نوبت بعدی 4 ساعت باقیماندهباشد، از مصرف آن نوبت خودداری شود و مقدار مصرف بعدی نیز دو برابر نگردد.
o به طور دوره ای به پزشک خود مراجعه کنید. تنها خوردن قرص نیست که فشار شما را تنظیم می کند بلکه رعایت رژیم غذائی،کاهش وزن و فعالیت منظم به همان اندازه مهم است.
علائم هشدار بیماری:
در صورت بروز علائم فوق با 115 تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه نمایید:
o سردرد شدید، سرگیجه یا سبکی سر، غش کردن
o اضطراب شدید
o نفس های کوتاه و نفس نفس زدن
o خون دماغ شدن
o درد قفسه سینه ، درد یا گزگز در گردن، فک، شانه یا بازو،سرگیجه و تاری دید
o اختلال در تکلم
o اختلال در حس و یا حرکت اندامها و صورت
o ضربان قلب نامنظم یا نبض نامنظم، عرق کردن، تهوع یا استفراغ، مشکل در صحبت کردن، بی حسی یا ضعف در بدن سایر عوارض جانبی که شما فکر می کنید ممکن است از دارو و یا فشار خون شما باشد.
|
تشخیصهای پرستاری در بیماران فشارخون |
|
تغییر درپرفوزیون بافتی به دلیل کاهش برون ده قلب نقص در مراقبت از خود در رابطه با ترس از بروز حمله قلبی درد ( سردرد) در ارتباط با اتساع عروق خونی مغزی همراه فشار خون عروقی اضطراب و ترس در رابطه با تصویر ذهنی از خود عدم تحمل فعالیت در رابطه با کاهش برون ده قلب اختلال در آرامش بدلیل سردرد |
منابع:
Ø راهنمای بالینی پرستاری مبتنی بر شواهد
Ø Nanda nursing diagnoses 2021-2023
Ø Brunner Suddarth's textbook of Medical surgical Nursing2018
گفتگوی آنلاین 