بیمارستان امید
مراقبت از استومی (ایلئوستومی و کلستومی)
روده بزرگ:
حدود 5/ 1 متر می باشد . که شامل سکوم ، کولون (صعودی ، عرضی ، نزولی ، سیگموئید) ، رکتوم و کانال مقعد می باشد. کولون سیگموئید بیشتر مستعد سرطان می باشد و منجر به ایجاد کولوستومی می شود. جذب آب موجود در غذاها و همچنین بخشی از آبی که نوشیده ایم در روده بزرگ بازجذب می شود وباعث تش یکل مدفوع و اینکه از حالت مایع به جامد تبدیل شود. عملکرد روده بزرگ هدایت مواد هضم نشده به خارج از بدن می باشد و فاقد چین و پرز است.
روده کوچک:
روده کوچک توسط دریچه ای به نام ایلئوسکال از سکوم جدا می شود. در محل این سوراخ مخاط روده دارای دو چین فوقانی و تحتانی می باشد که به کیدیگر متصل شده و مانع برگشت مواد از روده بزرگ به داخل روده باریک می شود . که حدود 2 تا 4 متر می باشد .
عوارض استومی
خونریزی ،عفونت ،نکروز بافت استوما،ادم ،پرولاپس استوما
- خونریزی: در صورت خونریزی از استومی روشن و فعال باید به پزشک معالج مراجعه گردد
- ادم: که باید از یکسه ای بادهانه گشادتر استفاده شود و برای حفظ پوست در فاصله ایجادشده بین استوما و دهانه یکسه از خمیر استومی )باسرپوش قرمز به علت درصدالكل كمتر(استفاده شود. برای رفع ادم میتوانید مقداری شکر روی استوما ریخت تا باخاصیت اسمزی باعث دفع آب و ادم استوما شود
- نکروز استوما: که بدنبال عدم خونرسانی به بافت استوما ایجاد می شود . بیشترین علت ایجادزخم چسب پایه استومی می باشد و در اثراستفاده از چسب تنگ یا چسب با دهانه گشاد بوجود می آید.
- پرولاپس: پا یین افتادن و بیرون زدگی استومی می باشد.نخستین اقدام بازگرداندن استوما به داخل از طریق کمپرس سرد بوسیله قرار دادن حوله روی آن می باشد .
فعالیت:
- از روز بعد از عمل باید راه رفت به اینصورت که لبه تخت بشیند و پاها را از لبه تخت آویزان کرده سپس در صورت عدم سرگیجه با شکم بند و کمک را ه بروید .
- عدم راه رفتن باعث تنبلی روده ها می شود و یبوست و عدم کارکرد استومی و در صورت استمرار ، انسداد روده ایجاد می شود .
- اجتناب از انجام ورزش های سنگین و کششی مخصوصا در ماه های اول بعد ازعمل
- راه رفتن بصورت متناوب
- اجتناب از جابجا کردن وسایل سنگین
تمیز کردن ناحیه استومی:
- براي تميز كردن اطراف استومي بهتر است از آب مقطر يا آب جوشيده ولرم استفاده شود
- براي برداشتن آثارچسب از آب ولرم استفاده كنيد
- هنگام جدا كردن كيسه با ملايمت اينكار را انجام دهيد
- پس از حمام كردن يا شنا براي خشك كردن پوست اطراف استوما
- بهتر است با حوله نرم وخشك و تميز استفاده شود.
- از سشوار جهت خشك كردن ناحيه استوما استفاده نشود.
- هرگز از الكل و بتادين و استون براي تمييز كردن پوست ناحيه استومي استفاده نشود
- بهتر است از كرم ها وپودر هاي آرايشي استفاده نشود
- از دستمال مرطوب جهت خشك كردن پوست ناحيه اطراف استوما استفاده نشود به علت حاوي لانولين و ساير روغن ها كه با مواد موجود در چسب پايه تداخل دارند .
- موهاي اطراف استوما بهتر است با قيچي يا ماشين ريش تراش برطرف شوند ، از موچين استفاده نشود .
رژيم غذايي:
- روز اول بعد از عمل باید ناشتا باشید .از روز دوم آب و چای در صورت تحمل از روز سوم آب و چای و آبمیوه و از روز بعد مایعات کامل تا دو روز بعد از ترخیص و در صورت تحمل از روز سوم مایعات صاف شده و غذاي كم چرب توصیه می شود .
- عدم مصرف غذاهايي مانند ماكاروني ،كله پاچه ،شير ،حبوبات ، تخم مرغ و خربزه حداقل بمدت کیماه
- عدم مصرف سرخ كردني ها و غذاهاي مانده و كنسرويجات و آجيل
جهت جلوگیری از یبوست یا عدم کارکرد استومی :
صبح ناشتا 2 لیوان آب جوشیده ولرم مصرف نمائید . روزانه حداقل 8 تا 10 لیوان آب مصرف نمائید . از مصرف آب همراه با یخ جلوگیری شود .
جهت جلوگيري از بوي بد و گاز:
عدم مصرف يا كمتر مصرف كردن غذاهايي مانند حبوبات ، تخم مرغ ، پنير، خيار ، پياز ، سير ، ماهي ، قهوه ، كافه ، كلم ، كرفس ، بروكلي ، نوشابه و دوغ گازدار ، خربزه ، ريواس ، فندق ، گردو،ذرت ،ماء الشعير،(سيگار كشيدن(
براي رفع بوي بد غذا:
- استفاده از كيسه هاي فيلتردار نمائيد
- ماست ، جعفري ، آب پرتقال ، آب گوجه فرنگي ، اسفناج تازه ، دوغ محلي استفاده
علائم كمبود مايعات بدن:
احساس تشنگي شديد ، بي اشتهايي ، ادرار كم ، درد شكمي ، خشكي دهان ، انقباضات كرامپي عضالت ، گيجي
جهت بهبود وضعيت رژيم غذايي در رابطه با سازگاري و ناسازگاربودن:
غذاي مصرفي خود را بصورت روزانه يادداشت كنيد .
جهت تنظيم حركات روده اي ساعات منظم براي مصرف غذا درنظر بگيريد.
جهت كاهش حجم مدفوع و سفت شدن آن:
مصرف جوي دوسر ، كره بادام زميني ، گل ختمي ، موزمصرف نماييد.


