معده در قسمت فوقاني شكم و قسمت چپ خط مياني ،درست در زير دنده ها قرار دارد.

معده كيسه توخالي عضلاني با گنجايش تقريبي 1.5 ليتر ميباد و ذخيره كننده مواد غذايي در هنگام غذا خوردن است0به علاوه مايعات هضم كننده را ترشح ميكند و غذاهاي نيمه هضم شده را به داخل روده كوچك وارد ميسازد

سرطان معده رشد غير طبيعي سلول هاست كه از معده شروع ميشود و از جمله سرطان هايي است كه تشخيص آن در مراحل اوليه،به دليل نداشتن علايم بسيا دشوار است

نشانه هاي اوليه مثل درد با مصرف آنتي اسيد ها تسكين يافته و از اين نظر شبيه به زخم معده هستند0

نشانه هاي بيماري پيشرفته ممكن است شامل سوء هضم ،بي اشتهايي،كاهش وزن ،درد شكم درست در بالاي ناف،احساس پري بعد از غذا،كم خوني،تهوع يا استفراغ و اختلال بلع باشند0

شايع ترين محل متاستاز سرطان معده ،كبد ميباشد0

عوامل خطر سرطان معده:

_وجود عفونت معده با هليكوباكترپيلوري    

_زندگي كردن در مناطق شهري،وضعيت اجتماعي پايين

_ابتلا به گاستريت(التهاب)مزمن معده

_سن بالاي 50 سال

_جنس مذكر

_قرار گرفتن در معرض اشعه

_سابقه قبلي جراحي معده

_مصرف دخانيات و الكل

_مهمترين ريسك فاكتور،رژيم غذايي ميباشد(مصرف ماهي يا گوشت دودي يا نمك زده و غذاهاي نمكي،ترشي ها،نگهدارنده هاي نيتراتي غذا،فست فود ها و مصرف كم ميوه و سبزيجات)

علائم و نشانه هاي سرطان معده:

1ـ سوء هاضمه يا احساس سوزش در معده

2ـ آروغ زدن،حالت تهوع واستفراغ،نفخ معده بعد از غذا

3ـ كاهش وزن غير قابل توجيه،كم شدن اشتها

4ـ احساس درد يا ناراحتي در شكم

5ـ اسهال يا يبوست،كم خوني،احساس ضعف وخستگي

6ـ خونريزي واستفراغ خوني ياوجود خون در مدفوع

7ـ ورم شكم ناشي از انباشه شدن مايع و سلول هاي سرطاني (آسيب بدخيم)

راه هاي تشخيصي:

_معاينه باليني و گرفتن شرح حال

_آندوسكوپي همراه نمونه برداريم

_عكس برداري قسمت فوقاني دستگاه گوارش همراه با بلع باريم

_سي تي اسكن

پيشگري :

مصرف سبزي و ميوه واستفاده از يخچال براي نگهداري از مواد غذايي فاسد شدني باعث كم شدن بروز آن مي شود.مصرف غلات همراه با سبوس وفيبرهاي غذايي هم در پيشگيري ازاين بيماري نقش دارند واستفاده ازيك رژيم غذايي مغذي وكاملا متعادل توصيه مي شود.مصرف غذاهايي كه در شعله مستقيم آتش كباب ويا سوخته شده اند و مواد غذايي فاسد شده شانس بروز سرطان معده را افزايش مي دهند.با رعايت رژيم غذايي مناسب مي توان از66تا75درصد موارد سرطان معده پيشگيري كرد.

به منظور كاهش خطر ابتلا به سرطان معده بايد از زياد خوردن غذاهاي دودي شده وترشيجات اجتناب مي شود.مصرف رژيم غذايي حاوي مقدار زياد گوشت وماهي كباب شده شانس ابتلا به سرطان معده را افزايش مي دهد.كباب كردن گوشت بر روي شعله مستقيم آتش و يا زياد سرخ وبرشته كردن گوشت باعث ايجاد مواد سرطان زا از خانواده آمين هاي هتروسيكليك مي شود.سوزاندن ذغال وچوب باعث ايجاد هيدروكربن هاي پلي سيليك مي شود واين مواد بر روي گوشت و ماهي دودي شده رسوب مي كنند،هيدروكربن هاي پلي سيليك در حيوانات آزمايشگاهي اثر سرطان زايي دارند.پختن مواد غذايي به صورت آب پزكردن،بخارپز وياميكروويو باعث ايجاد مواد سرطان زا نمي شود وروش توصيه شده براي پختن مواد غذايي است.اجتناب از مصرف الكل و بي توجهي نكردن به علائم سوء هاضمه كه پيش از چند روز طول مي كشند توصيه مي شود.

درمان:

درمان اصلي سرطان معده،جراحي و برداشتن توموراست كه ممكن است قسمتي يا كل معده نيز برداشته شود0

ساير درمانها:شيمي درماني و اشعه درماني

تشخيص هاي پرستاري:

_اضطراب به علت بيماري و درمانهاي مورد انتظار

_عدم تعادل غذايي،كمتر از نياز بدن به علت بي اشتهايي يا زود سير شدن

_درد حاد به علت توده تومور

_اندوه و افسردگي به علت تشخيص سرطان

_كمبود آگاهي در مورد فعاليت هاي مراقبت از خود

مراقبت هاي لازم در طي درمان:

_كاهش اضطراب و حمايت رواني- اجتماعي

_خوردن غذاهاي غير محرك ،كم و با دفعت بيشتر (براي كاهش تحريك معده)

_رژيم غذايي پر كالري،همراه با ويتامين A و C و آهن كافي

_مصرف غذا در وضعيت نيمه نشسته و باقي ماندن در اين وضعيت به مدت نيم ساعت بعد از اتمام غذا

_مصرف چربي در حد تحمل و محدوديت در دريات مواد قندي مواد كربوهيدراتي غليظ

_تزريق عضلاني ماهانه ويتامين B12 براي تمام عمر(درصورت برداشتن معده به طور كامل)

_كنترل وزن روزانه و ثبت ميزان جذب و دفع مايعات

_بررسي علائم كم آبي (تشنگي، خشكي مخاط ،كاهش قوام پوستي،افزايش ضربان قلب و كاهش دفع ادرار)

مدنظر قرار دادن يافته هاي آزمايشگاهي از نظر بروزهرگونه اختلال متابوليكي(سديم-پتاسيم-اوره-كراتينين و ....)

_تسكين درد به روش هاي دارويي(مسكن)و غير دارويي مثل( موسيقي آرام بخش،ماساژ پشت و انحراف فكر)

_استراحت كافي و فعاليت مناسب در حد توصيه شده