سرطان كولوركتال(روده بزرگ)

سرطان كولون و راست روده سومين سرطان شايع به شمار مي آيد كه در بين مردان شايع تر ميباشد(بعد از سرطان پروستات ،دومين سرطان شايع)

احتمال وقوع اين سرطان با افزايش سن بالا مي رود كه ميانگين سني مبتلايان به سرطان كولوركتال 68 سالگي مي باشد(وقوع در افراد بالاي 85 سال بالاترين است)

* شايع ترين علت خونريزي از قسمت تحتاني دستگاه گوارش ،سرطان كولون ميباشد

عوامل خطر سرطان روده:

افزايش سن

سابقه خانوادگي سرطان يا پوليپ كولون(پوليپ يك بيرون زدگي قابل روئيت از سطح مخاط است)

بيماري هاي التهابي روده

مصرف زياد الكل

كشيدن سيگار

چاقي

سابقه عمل جراحي برداشتن معده

رژيم غذايي پرچرب،پرپروتئين و كم فيبر

سرطان ژنيتال (مثل سرطان آندومتر و تخمدان) يا سرطان پستان در زنان

پاتوفيزيولوژي:

95 درصد از سرطان هاي كولون و راست روده از نوع آدنوكارسينوما(منشا گرفته از لايه پوششي روده )است .سرطان ممكن است به صورت يك پوليپ خوش خيم شروع شده و تبديل به سرطاني بدخيم و مهاجم شود و به قسمت هاي ديگر بدن انتشار پيدا كند.

(اغلب در كبد،پريتوئن و ريه ها)

مرگ افراد مبتلا ناشي از تاخير در تشخيص و بروز متاستاز است

علائم و نشانه هاي سرطان كولوركتال:

(نشانه ها تحت تاثير محل بروز سرطان ،مرحله بيماري و عملكرد قسمت مبتلا قرار دارند)

متداول ترين نشانه،تغيير در عادات دفع روده اي است.

دومين نشانه شايع ،وجود خون در مدفوع مي باشد.

ساير نشانه ها: كم خوني،بي اشتهايي،كاهش وزن و خستگي بدون دليل

نشانه هاي مربوط به ضايعات قسمت راست: درد مبهم شكمي و ملنا(مدفوع سياه و قيري رنگ)

نشانه هاي مربوط به ضايعات قسمت چپ: نشانه هاي مربوط به انسداد(درد و كرامپ شكمي،مدفوع باريك شده،يبوست و نفخ)،خون روشن در مدفوع

نشانه هاي مربوط به ضاعات راست روده: تنسموس(دفع دردناك و توام با فشار مدفوع)،درد ناحيه راست روده،احساس تخليه ناقص بعد از اجابت مزاج،اسهال و يبوست متناوب و مدفوع خوني

تست هاي تشخيصي:

تست گاياك يا خون مخفي در مدفوع

باريم انما

كولونوسكوپي

سيگموئيدوسكوپي همراه با نمونه برداري و يا آزمايش سيتولوژي

CT scan با كنتراست

درمان:

درمان اوليه جراحي ميباشد،البته امروزه تركيبي از شيمي درماني همراه با پرتو درماني و دارو درماني در كنار جراحي

(قبل، حين و بعد از عمل )استفاده مي شود.

اهداف اصلي براي بيمار:

تامين بهترين سطح تغديه ،حفظ تعادل مايع و الكتروليت،كاهش اضطراب،آموزش در مورد پروسيجر جراحي و مراقبت از خود بعد از ترخيص،حفظ التيام بافتي ،حفاظت از پوست اطراف استوما،يادگيري درباره نحوه ي شستشوي كولستومي،بيان احساسات و نگراني ها درباره كولستومي و نقش فردي و پيشگيري از عوارض

مراقبت هاي پيش از جراحي :

حمايت روحي رواني بيمار و افراد خانواده

بيماراني كه در خطر كمبود تغذيه اي شديد قرار دارند بايد از حمايت تغذيه اي 10-14 روز پيش از جراحي بزرگ بهره مند شوند

استراحت دادن به بيمار قبل از عمل جراحي و تميز نمودن روده

رژيم غذايي پركالري و پر پروتئين و پركربوهيدرات و كم باقيمانده چند روز قبل از عمل جراحي

رژيم كاملا مايع 24-48 ساعت قبل از جراحي جهت كاهش حجم روده اي

استفاده از آنتي بيوتيكهاي تجويز شده توسط جراح، در روز قبل از جراحي براي كاهش باكتري هاي روده

تميز نمودن روده به كمك مسهل ها و تنقيه يا شستشوي كولون در شب قبل از عمل و صبح روز جراحي

ناشتا بودن بيمار از شب قبل از عمل

استفاده از سوند بيني معده اي براي خارج كردن مايعات اضافي و پيشگيري از نفخ شكم

ارائه اطلاعات لازم در مورد مراقبت هاي بعد از عمل(مراقبت از استوما در صورت داشتن كلستومي)

درصورت استفراغ ،محدوديت مصرف مواد خوراكي و مايعات و استفاده از داروهاي ضد تهوع طبق دستور پزشك

معرفي بيمار به تيم مددكاري جهت حمايت در هزينه هاي درمان در صورت نياز

مراقبت ها و توصيه هاي بعد از جراحي:

بررسي ميزان درد بيمار و انجام اقدامات تسكيني

كمك به بيماربراي خروج از تخت در اولين روز بعد از عمل

كنترل پانسمان شكمي بطور مرتب از نظر خونريزي